Parchu, gwella a mwynhau ein hamgylchedd

Rydym yn Gyngor sy’n pennu safonau uchelgeisiol i’n hunain, ein partneriaid a’n cymunedau. Deallwn sut mae ein hamgylchedd yn cyfrannu at les unigol, cymunedol a byd-eang ac rydym wedi ymrwymo i ddiogelu a gwella ein hamgylchedd i sicrhau y gallwn fod yn falch o’r etifeddiaeth a adawn i genedlaethau’r dyfodol.

Mae’r ffordd yr ydym yn byw ein bywydau ac yn darparu gwasanaethau’n effeithio ar yr amgylchedd. Mae’r amgylchedd yn un o’n hasedau pwysicaf ac mae dyletswydd arnom i’w ddiogelu a’i wella i genedlaethau’r dyfodol.

Mae’r gallu i ddefnyddio parciau a mannau gwyrdd yn lleol yn bwysig i bobl o bob oed ac mae cysylltiad anorfod rhwng iechyd a lles a'r amgylchedd. Credwn ei fod yn bwysig mwynhau’r ardal yr ydym yn byw ynddi a gwneud yn fawr o fyw a gweithio mewn ardal mor brydferth â’r Fro. Byddwn yn gweithredu i leihau ein heffaith negyddol ar yr amgylchedd ac i ddylanwadu ar eraill i’n dilyn ac ystyried sut y gallai’r hyn a wnânt effeithio ar yr amgylchedd naturiol ac adeiledig.

Byddwn yn parhau i annog trigolion, ymwelwyr a busnesau i leihau gwastraff ac allyriadau carbon ac i ystyried sut y gall eu gweithredoedd hwy gyfrannu at lygredd. Rydym am i bobl allu mwynhau ein parciau, ein trefi, ein cefn gwlad a'n hardaloedd arfordirol yn ddiogel a pharchu'r ardal leol, ei thrigolion a'r bobl sy’n ymweld â hi.

Rydym yn cydnabod bod mynd i'r afael â’r newid yn yr hinsawdd a diogelu ein hamgylchedd a'n hadnoddau naturiol yn gyfrifoldeb ar y cyd ac mae Cynllun eleni’n canolbwyntio’n fwy ar sut y gallwn wneud y newidiadau mawr a bach i sicrhau ein bod yn gadael yr etifeddiaeth gywir ar gyfer cenedlaethau'r dyfodol.

Ymrwymiadau Cynllun Corfforaethol

Ymrwymiadau ein Cynllun Corfforaethol yw:

Gweithio i leihau allyriadau carbon y sefydliad i sero net cyn 2030 ac annog eraill i’n dilyn yn rhan o’r gwaith o leihau’r effaith negyddol y caiff ein gweithgareddau ar yr amgylchedd
Gweithio gyda grwpiau cymunedol a phartneriaid eraill a’u grymuso i gynnal cyfleusterau lleol gan gynnwys tai bach cyhoeddus, llyfrgelloedd, parciau, ardaloedd chwarae a chanolfannau cymunedol
Diogelu, cadw a, lle bo'n bosibl, gwella ein hamgylchedd naturiol ac adeiledig a’n treftadaeth ddiwylliannol
Gweithio gyda’r gymuned a phartneriaid i sicrhau bod yr amgylchedd lleol yn lân, yn ddeniadol ac yn cael ei reoli’n dda
Gweithio gyda’r gymuned, datblygwyr ac eraill i sicrhau bod datblygiadau newydd yn gynaliadwy a bod datblygwyr yn lliniaru eu heffeithiau, yn integreiddio â chymunedau lleol ac yn darparu’r seilwaith angenrheidiol
Darparu gwasanaethau rheoli gwastraff effeithiol a gweithio gyda’n trigolion, ein partneriaid a busnesau i leihau gwastraff a’i effaith ar yr amgylchedd
Lleihau llygredd gan gydnabod yr effaith andwyol y gallai ei gael ar yr amgylchedd ac ar les pobl
Gweithio i leihau effaith erydu, llifogydd a llygredd ar ein hardaloedd arfordirol a chyrsiau dŵr

Camau Gweithredu'r Cynllun Cyflawni Blynyddol

Yn 2023-24 byddwn yn:

Gweithredu Prosiect Sero, ein Cynllun Her Newid yn yr Hinsawdd a gweithio gyda'r gymuned a rhanddeiliaid eraill i leihau allyriadau carbon, gan ganolbwyntio gwaith ar ddefnydd ynni, trafnidiaeth, tir a bwyd, a sicrhau bod ein hymateb i'r argyfyngau hinsawdd a natur yn rhan annatod o bob penderfyniad.
Gweithio gyda'n partneriaid i ymateb i'r argyfwng natur gan gynnwys gweithredu Strategaeth Seilwaith Gwyrdd newydd, strategaeth rheoli coed a darparu'r Blaengynllun Bioamrywiaeth.
Ymgysylltu â chymunedau lleol ac edrych ar y potensial ar gyfer cynlluniau ynni cymunedol fel rhan o'r Cynllun Ynni Ardal Leol, gan gynnwys y potensial i ddefnyddio asedau cyngor.
Gwella'r adeiladau ysgol presennol a chyflwyno adeiladau newydd yn unol â'r Rhaglen Cymunedau Cynaliadwy ar gyfer Dysgu a'u gwneud yn adeiladau carbon isel, a di-garbon yn ddelfrydol, i’w gweithredu lle bynnag y bo modd.
Cyflawni cartrefi Cyngor newydd yn agos at sero garbon, neu o leiaf gyfradd A, a datblygu Rhaglenni Ôl-osod er mwyn Optimeiddio i gyrraedd targedau lleihau carbon ar gyfer stoc tai bresennol y Cyngor ac i helpu i fynd i'r afael â thlodi tanwydd hefyd gan sicrhau bod stoc tai'r Cyngor yn parhau i gyrraedd y safonau perthnasol ar gyfer diogelwch ac adeiladu.
Annog a chefnogi newidiadau cynaliadwy i sut mae pobl yn teithio trwy gynyddu cyfleoedd ar gyfer teithio llesol (cerdded a beicio) gan gynnwys Llwybrau Llesol Y Rhws ac Eglwys Brewys.
Gweithio gyda'n partneriaid i wella mynediad at gludiant cyhoeddus drwy gefnogaeth i wasanaethau bws cymdeithasol hanfodol a’r seilwaith trafnidiaeth gan gynnwys darparu arddangosfeydd e-amserlen mewn safleoedd bysus a darparu llochesi bws newydd yn y Rhws, Eglwys Brewys, Cogan, Dinas Powys a'r Barri.
Mewn cydweithrediad â Phrifddinas-Ranbarth Caerdydd cynyddu'r rhwydwaith o bwyntiau gwefru cerbydau trydan hygyrch lleol gan gynnwys ym meysydd parcio'r Cyngor.
Gweithredu'r Cynllun Ailarwynebu Ffyrdd (2022 i 2025) i wella cyflwr y briffordd ar gyfer pob defnyddiwr yn cynnwys bysus, cerddwyr a beicwyr a gweithredu cynigion Llywodraeth Cymru ar gyfer terfyn cyflymder diofyn 20 milltir yr awr ar ffyrdd cyfyngedig o fewn rhwydwaith priffyrdd lleol y Fro.
Gwneud gwaith i sicrhau mwy o opsiynau trafnidiaeth gynaliadwy i fflyd cerbydau a staff y Cyngor gan gynnwys cynlluniau beicio i’r gwaith adefnyddio e-feiciau, cerbydau trydan, hybrid a thanwydd arall a gweithredu'r Siarter Teithio Iach.
Parhau gyda'r gwaith o adolygu Cynllun Datblygu Lleol y Cyngor gan ganolbwyntio ar asesu safleoedd ymgeisiol, a pharatoi strategaeth a ffefrir a drafft ar adnau o gynllun y dyfodol yn dilyn ymgynghoriad.
Buddsoddi mewn addysg, trafnidiaeth gynaliadwy, cyfleusterau ac asedau cymunedol a chelf a diwylliant o ganlyniad i negodi taliadau Adran 106 gan ddatblygwyr mewn ardaloedd lle mae gwaith datblygu wedi digwydd fel y nodir yn yr Adroddiad Adran 106 blynyddol.
Parhau i sicrhau cynaliadwyedd cyfleusterau ac asedau lleol megis rhai tiroedd chwaraeon, parciau, mannau agored, rhandiroedd a chyfleustodau cyhoeddus drwy weithio gyda sefydliadau cymunedol a throsglwyddo iddynt.
Sicrhau gwelliannau o ran reoli gwastraff gyda mwy o ffocws ar yr economi gylchol, gweithredu'r Cyfleuster Adfer Adnoddau newydd yn y Barri a chyflwyniad terfynol y trefniadau ailgylchu newydd i Benarth a'r cyffiniau gan gynnwys casglu rhagor o eitemau ar gyfer ailgylchu ar draws y Fro, yn unol â'r Strategaeth Rheoli Gwastraff 10 mlynedd newydd.
Gweithio gyda grwpiau cymunedol i ddatblygu cysyniad ‘mabwysiadu stryd / ardal’ a hyrwyddo strategaeth sbwriel a gorfodi gan gydnabod rôl y gymuned o ran gwella ein hamgylchedd lleol.
Gweithredu'r Cynllun Rheoli Traethlin a'r Strategaeth Rheoli Risg Llifogydd Lleol diwygiedig a gweithio gyda chymunedau sydd mewn perygl o lifogydd er mwyn datblygu atebion lleol.
Cynnal asesiadau ansawdd aer a chymryd y camau angenrheidiol i sicrhau bod amcanion ansawdd aer cenedlaethol yn parhau i gael eu cyflawni.