Cyngor yn datgelu cynlluniau ail-wynebu ffyrdd
Mae Cyngor Bro Morgannwg wedi dadorchuddio cynllun ail-wynebu ffyrdd tair blynedd ac wedi treialu ffordd newydd sy'n gyfeillgar i'r amgylchedd o wneud gwaith o'r fath.
Mae adroddiad a gymeradwywyd gan Gabinet y Cyngor yn rhoi manylion ar sut y bydd y briffordd yn cael ei rheoli a'i chynnal tan fis Ebrill 2027.
Mae'n cynnwys gwybodaeth ynghylch pa ffyrdd ar draws y Sir sydd i'w gwella yn gyntaf - gyda Port Road East yn y Barri, Heol Paget ym Mhenarth a Grove Road yn Llandow ger brig y rhestr - a'r dull a ddefnyddir i flaenoriaethu lleoliadau.
Bydd llwybrau beicio a cherddwyr hefyd yn cael eu cynnwys, tra bod y Cyngor yn ddiweddar wedi profi system ail-wynebu gwyrddach newydd ar Ffordd Sgomer y Barri.
Gan weithio gyda'r cwmni adeiladu Miles Macadam, defnyddiwyd sylwedd o'r enw Biopave, sydd wedi'i gyn llunio i leihau effaith amgylcheddol ailwynebu a chynnal a chadw ffyrdd yn sylweddol.
Mae carbon yn cael ei ddal o fewn wyneb y ffordd sy'n golygu na ellir ei ryddhau i'r atmosffer ac mae defnyddio deunyddiau wedi'u hailgylchu yn gostwng allyriadau nwyon tŷ gwydr yn sylweddol gan nad oes angen chwarelu'r rhain.
Mae gwydnwch system Biopave, sydd â gwarant pum mlynedd yn lle un, hefyd yn golygu bod angen cynnal
a chadw llai aml ar ffyrdd, gan leihau faint o ddeunyddiau a ddefnyddir a'r arian a wariwyd yn y tymor hir.
Mathau eraill o driniaeth ffyrdd cost isel a charbon isel, gan gynnwys gwisgo wyneb a micro asffalt, eisoes yn cael eu defnyddio gan y Cyngor i warchod ffyrdd.
Mae gwisgo wyneb yn fath arloesol o seliwr, tra gellir gosod asffalt micro yn fwy tenau ac yn gofyn am lai o wres na dewisiadau eraill.
Meddai'r Cynghorydd Mark Wilson, Aelod Cabinet Bro Morgannwg dros Wasanaethau Cymdogaeth a Thrafnidiaeth: “Mae cynnal ein rhwydwaith priffyrdd yn gyfrifoldeb pwysig i'r Cyngor hwn gan ei fod yn ceisio cyflawni'r holl waith mewn ffordd sy'n cael cyn lleied o effaith ar yr amgylchedd â phosibl.
“Mae'r Cynllun Ailwynebu Tair Blynedd Diwygiedig Cynnal a Chadw Priffyrdd 2024 — 2027 yn nodi sut y byddwn yn gwella ffyrdd yn ystod y cyfnod hwn, pa ardaloedd fydd yn cael eu trin yn gyntaf a'r rhesymau dros hyn.
“Yn ogystal, fe wnaethon ni brofi system ail-wynebu newydd yn ddiweddar sy'n sylweddol fwy gwyrdd na dulliau traddodiadol.
“Mae canlyniadau cychwynnol yn galonogol iawn ac yn cyd-fynd yn berffaith ag ymrwymiad Prosiect Sero y Cyngor i ddod yn garbon niwtral erbyn 2030 felly rydym yn edrych ymlaen at archwilio'r opsiwn hwn ymhellach.”
Nodwyd gan Beirianwyr Priffyrdd y Cyngor fel rhai sydd angen triniaeth, mae'r holl ffyrdd a restrir o fewn y cynllun ail-wynebu wedi'u hasesu dros y 18 mis diwethaf yn unol â'r System Sgorio Blaenoriaethu Ailwynebu Cerbydau.
Mae hyn yn dyrannu nifer o ffyrdd yn ymwneud â'u cyflwr, gyda'r rhai sydd â'r sgôr uchaf wedi'u nodi i'w hatgyweirio eleni nes bod y gy llideb a ddyrannwyd o £350,000 ar gyfer gwisgo wyneb a micro as ffalt wedi'i gwario. Yna bydd y ffyrdd sy'n weddill yn cael eu clustnodi i'w hatgyweirio yn ystod 2025/26.
Mae cynlluniau hefyd yn cynnwys rhestr o ffyrdd a awgrymir i gael sylw gan drigolion a rhanddeiliaid eraill sy'n aros am asesiad a gweithdrefn ar gyfer unrhyw atgyweiriadau brys i gael eu cynnal.