Hafan Cyngor Ymgynghori Adfer y lloches yn Cliff Hill Angen Tir ar gyfer Safle Sipsiwn a Theithwyr Diolch Gwelliannau i Seilwaith Gwyrdd y Barri Newidiadau i Gasgliadau Ailgylchu a Gwastraff Parthau Agored a Chyfleusterau Cymunedol Dinas Powys Argymhellion cynllun nextbike Penarth Proposed Improvements to Central Park, Barry Strategaeth Cyfranogiad Cyhoeddus Ddrafft Strategaeth Hybu Pum Mlynedd Ddrafft Uwchraddio Ardal Chwarae Cosmeston Ymgynghoriad ar Gyllideb 2022/23 Ymgynghoriad Celf

Ymgynghoriad ar Gyllideb 2022/23

Mae Cyngor Bro Morgannwg yn ymgynghori ar ei gynnig cyllideb ar gyfer y flwyddyn ariannol nesaf.

00:00

Ein safle

Ar hyn o bryd mae Cyngor Bro Morgannwg yn wynebu llawer o heriau ariannol ar ôl degawd o gyni ac effaith sylweddol Covid-19.

Mae llawer o gamau eisoes wedi'u cymryd i leihau costau, megis gwerthu gwasanaethau, darparu gwasanaethau mewn partneriaeth a chydweithio â chynghorau eraill.

Fodd bynnag, mae’r gost ar gyfer darparu gwasanaethau yn dal i godi ac yn achosi mwy o bwysau nag yn y blynyddoedd blaenorol. Ar gyfer y flwyddyn nesaf, amcangyfrifir y bydd y pwysau cost ychydig yn llai na £27 miliwn. Mae hyn yn cael effaith fawr ar gynllunio'r gyllideb.

Daw cyllideb y Cyngor o dair ffynhonnell:

Y Dreth Gyngor a delir gan breswylwyr (33% o gyfanswm y gyllideb).
Ardrethi Busnes a delir gan fusnesau (18%).
Grantiau ariannol gan Lywodraeth Cymru (49%).

Er nad ydym yn gwybod eto beth fydd setliad Llywodraeth Cymru, bydd hyd yn oed y senario orau yn dal i adael diffyg mawr. Mae hyn yn golygu y bydd angen i daliadau'r dreth gyngor gan breswylwyr gynyddu fel y gallwn barhau i ddarparu gwasanaethau.

Yn ystod y flwyddyn ddiwethaf, mae Llywodraeth Cymru wedi rhoi arian ychwanegol i ni i helpu gyda chostau pandemig y coronafeirws, ond nid oes disgwyl i hynny barhau. Disgwylir i nifer o ffactorau eraill hefyd effeithio'n negyddol ar sefyllfa ariannol y Cyngor, gan gynnwys prisiau ynni cynyddol a newidiadau i daliadau Yswiriant Gwladol.

Mae gan y Fro hefyd boblogaeth sy'n heneiddio a nifer cynyddol o blant ag anghenion ychwanegol. Mae'r grwpiau hyn fel arfer yn dibynnu'n fwy ar ein gwasanaethau.

Cynnydd yn y Dreth Gyngor

Rydym wedi paratoi rhagamcanion ar gyfer amrywiaeth o bosibiliadau, sy’n ymestyn o ostyngiad 1% yn setliad Llywodraeth Cymru i gynnydd o 4.42%, a fyddai'r un cynnydd â'r llynedd.

Ym mhob un o'r senarios hynny, rydym wedi rhagweld effaith cynnydd 3.2% a 3.9% yn y Dreth Gyngor. Rydym hefyd wedi ystyried effaith cynnydd i 7.05% - a fyddai'n dod â'r Fro i gost gyfartalog y dreth gyngor ar gyfer Cymru. Hyd yn oed gyda'r cynnydd hwn, byddai diffyg cyllid o hyd a fyddai'n gofyn i'r Cyngor leihau gwariant mewn rhai meysydd.

Byddai pob band eiddo yn gweld cynnydd misol o:

Ymgynghoriad ar y Gyllideb - Cynnydd yn y Dreth Gyngor
	Band A	Band B	Band C	Band D	Band E	Band F	Band G	Band H	Band I
Cynnydd o 3.2%	£2.43	£2.84	£3.24	£3.65	£4.46	£5.27	£6.08	£7.29	£8.51
Cynnydd o 3.9%	£2.94	£3.43	£3.92	£4.41	£5.39	£6.37	£7.35	£8.82	£10.29
Cynnydd o 4.2%	£3.17	£3.69	£4.22	£4.75	£5.80	£6.86	£7.91	£9.50	£11.08
Cynnydd o 7.05%	£5.32	£6.20	£7.09	£7.98	£9.75	£11.52	£13.30	£15.96	£18.61

Dweud eich dweud

Mae'r Cyngor yn ymgynghori â phreswylwyr ynghylch beth fyddai eu dewis i fynd i'r afael â'r diffyg yn y gyllideb. Llenwch yr arolwg byr i nodi pa newid y byddai'n well gennych ei weld, a'r gwasanaethau sydd bwysicaf i chi.

Mae'r ymgynghoriad hwn nawr ar gau.

Os na allwch gwblhau ein harolwg ar-lein neu os hoffech gyflwyno adborth manylach, anfonwch e-bost i:

consultation@valeofglamorgan.gov.uk neu ffoniwch 01446 700111.

Pam na all y Cyngor ddefnyddio ei gronfeydd wrth gefn i ddarparu ar gyfer y diffyg?

Mae'r Cyngor yn cadw gwahanol fathau o gronfeydd wrth gefn.

Mae'r Gronfa Gyffredinol fel arfer yn cael ei chynnal ar oddeutu 5% o'r gyllideb sylfaenol ac fe'i hystyrir i'w defnyddio ar gyfer treuliau nas rhagwelwyd.

Mae cronfeydd wrth gefn wedi'u marcio gan wasanaethau ac yn cael eu dal i ariannu risgiau neu gostau penodol.

Mae'r Cyngor hefyd yn dal rhai categorïau o gronfeydd wrth gefn sy'n grantiau a ddygir ymlaen a dim ond yn unol â thelerau ac amodau'r grant y gellir eu defnyddio i ariannu mathau penodol o wariant.

Un enghraifft o'r mathau o gynlluniau y mae'r Cyngor yn eu hariannu o'i gronfeydd wrth gefn yw rhaglenni buddsoddi mawr sy'n gwella gwasanaethau'r Cyngor megis Rhaglen Ysgolion yr 21ain Ganrif, yr Orsaf Trosglwyddo Gwastraff a chynlluniau adfywio lleol.

Mae'r Cyngor hefyd yn neilltuo cyllid o danwariant i ariannu gwaith ar brosiectau megis cynlluniau Prosiect Sero, Gwelliannau Digidol a Buddsoddi i Arbed. Cedwir cronfeydd wrth gefn hefyd i warchod rhag risgiau ariannol posibl fel gwariant annisgwyl, yswiriant neu hawliadau cyfreithiol.

O'r balans amcanestynedig ar gyfer y gronfa wrth gefn ar 31 Mawrth 2022, caiff cyfran fawr ei neilltuo i gefnogi gwasanaethau statudol a chynlluniau cyfalaf.
Beth yw gwasanaethau statudol yn erbyn gwasanaethau anstatudol?

Gwasanaethau statudol yw'r gwasanaethau y mae'n ofynnol i'r Cyngor eu darparu yn ôl y gyfraith. Mae'r rhain yn bethau fel ysgolion, addysg a gofal i oedolion a phlant sy'n agored i niwed.

Gwasanaethau anstatudol yw'r gwasanaethau nad yw'n ofynnol i'r Cyngor eu darparu yn ôl y gyfraith, ond gallant ddewis gwneud hynny oherwydd y galw gan breswylwyr / poblogrwydd. Enghreifftiau o'r rhain fyddai casglu gwastraff ac ailgylchu, llyfrgelloedd, canolfannau hamdden a thorri glaswellt.
Beth yw cyllid Cyfalaf? A ellir defnyddio hyn i fynd i'r afael â'r diffyg?

Yn ogystal â chyllid Llywodraeth Cymru y mae'r Cyngor yn ei dderbyn i gynnal ei wasanaethau, mae hefyd yn cael dyraniad cyfalaf i fuddsoddi mewn asedau hirdymor h.y. ffyrdd ac adeiladau a fydd fel arfer yn para mwy na 12 mis.

Gellir ategu'r cyllid hwn drwy gyllid grant, incwm o werthu asedau a chyfraniadau gan gronfeydd wrth gefn a datblygwyr a benthyca allanol.

Dyma enghreifftiau o'r math o gynlluniau y mae'r Cyngor yn eu hariannu:
Gosod wyneb ffyrdd, rhaglen Ysgolion yr 21ain Ganrif, yr orsaf trosglwyddo gwastraff, parciau gwledig ac ardaloedd chwarae, cynlluniau rheoli risg o llifogydd, datgarboneiddio, cynlluniau teithio llesol a phlannu coed, cynlluniau adfywio a seilwaith digidol.
Yn ôl y gyfraith, mae’n rhaid i'r Cyngor flaenoriaethu cynlluniau Iechyd a Diogelwch a Statudol yn gyntaf.
Pam na allwch leihau nifer y Cynghorwyr neu gyflogau / treuliau Cyflogwyr i arbed cyllid?

Dim ond 0.4% o gyllideb y Cyngor y mae cyflogau a threuliau Cynghorwyr yn ei ddefnyddio.

Nid yw Cyngor Bro Morgannwg yn penderfynu ar nifer y Cynghorwyr yn y Fro, na'r lwfans ariannol a bennir ar gyfer aelodau.

Panel Annibynnol Cymru ar Gydnabyddiaeth Ariannol (PACGA) sy'n gyfrifol am bennu tâl Cynghorwyr. Mae PACGA wedi cyhoeddi adroddiad drafft sy'n nodi cynigion i gynyddu lwfans aelodau 17% yn 2022/23.

Bydd nifer y Cynghorwyr yn y Fro yn cynyddu o 47 i 54. Mae hyn ar ôl penderfyniad Llywodraeth Cymru i dderbyn argymhellion ar ddiwygio ffiniau'r wardiau, fel y'u pennwyd gan Gomisiwn Ffiniau a Democratiaeth Leol Cymru.