Mae'r Cyngor yn ei chael yn anodd parhau i ddarparu'r gwasanaethau rheng flaen sydd eu hangen ar ein trigolion. Bob blwyddyn, mae'r Cyngor yn gwario cannoedd o filoedd o bunnoedd o arian trethdalwyr yn cynnal a chadw ei asedau. Yn ystod y blynyddoedd diwethaf, mae hyn wedi cynyddu yn Ynys y Barri oherwydd ei boblogrwydd newydd.
Yn anffodus, mae sefyllfa cyllid y Llywodraeth Genedlaethol ar gyfer Llywodraeth Leol dros y blynyddoedd diwethaf wedi golygu gostyngiadau sylweddol a mynych yn ein setliadau ariannol. Mae'r sefyllfa bresennol yn golygu, wrth geisio amddiffyn gwasanaethau Addysg a Gofal Cymdeithasol yn y ffordd orau (48.3% a 28.8% o'n gwariant blynyddol yn y drefn honno), na allwn barhau i ddarparu'r gwasanaethau anstatudol y mae ein trigolion a'n hymwelwyr yn eu disgwyl ar leoliadau fel Ynys y Barri; oni bai bod arian ychwanegol ar gael.
O ran y manylion, mae'r setliad cyffredinol yn ostyngiad cyfartalog o 0.3% ar draws awdurdodau lleol yng Nghymru. Ym Mro Morgannwg y gostyngiad yw 0.7%, sy'n cyfateb i ostyngiad arian parod o £ 1.037m. Mewn termau go iawn, gan ystyried chwyddiant a phwysau hysbys eraill fel chwyddiant cyflog cenedlaethol a'r cynllun pensiwn i athrawon nas ariennir, mae'r gostyngiad yn y gyllideb yn debycach i 4.2%.
Mae’r effaith y bydd y gostyngiad hwn yn ei chael ar wasanaethau lleol ac, felly hefyd y trethdalwyr lleol, yn ddigynsail. Yn y Cyngor hwn, mae arbedion refeniw o fwy na £50m wedi'u nodi a'u cyflawni ers 2010/2011. Mae’r Gyfarwyddiaeth Amgylchedd a Thai (y Gyfarwyddiaeth sy'n gyfrifol am Feysydd Parcio Ceir, Priffyrdd, Rheoli Gwastraff, Gwasanaethau Rheoleiddio a Rennir a Pharciau ac ati) ar ben ei hun wedi gweld gostyngiad yn y gyllideb o 26% [£8.1m] ers 2015. Mae angen i'r Cyngor yn awr arbed £3 miliwn yn 2019/20 a £12 miliwn bellach dros y ddwy flynedd ganlynol dim ond er mwyn cadw o fewn ein cyllidebau.
Nid cynhyrfu ein trigolion na gwrthdaro â busnesau lleol yw ein nod. Fodd bynnag, credwn fod yn rhaid i ni gyflwyno taliadau meysydd parcio nawr er mwyn helpu i ddiogelu gwasanaethau rheng flaen a sicrhau bod y rhai sy'n defnyddio'r ddarpariaeth meysydd parcio ceir yn talu am ei ddefnyddio ar y safle. Un o'r dewisiadau eraill fyddai cynyddu'r Dreth Gyngor i dalu am gostau meysydd parcio ceir, gan olygu bod y gymuned gyfan yn talu, pa un a ydynt yn defnyddio'r meysydd parcio ai peidio. Teimlwn y byddai hyn yn annheg.
Er bod llawer yn awgrymu mai dim ond effaith negyddol caiff codi tâl am barcio ar fusnesau yn y Fro, ni chredwn fod hyn yn wir. Mae astudiaethau wedi dangos y gall rheoli parcio'n well alluogi defnydd mwy cynhyrchiol o fannau cyhoeddus (sydd weithiau'n gyfyngedig iawn) o fewn trefi. Mae'n anochel y bydd rhywfaint o anghyfleustra i weithwyr siopau a masnachwyr, a all orfod parcio ymhellach i ffwrdd fel y gall siopwyr ddefnyddio mannau parcio cyfagos. Fodd bynnag, y siopwyr hyn fydd yn gwario arian yn y lleoliadau hyn, oherwydd eu bod yn fwy hygyrch i siopau/amwynderau.