Hafan Byw Tai Cartrefi'r Fro Prosiect Bioamrywiaeth Gwenog Court Datblygiad newydd yn Eagleswell Road, Llanilltud Fawr

Datblygiad Heol Croeso yn Eagleswell Road, Llanilltud Fawr

Mae'r Cyngor a Llywodraeth Cymru wedi buddsoddi yn y gwaith o ddatblygu 90 uned o lety dros dro ar safle hen Ysgol Gynradd Eagleswell yn Llanilltud Fawr. Bydd yr unedau yn darparu tai tymor byr o ansawdd uchel ar gyfer y rhai mewn angen, megis ffoaduriaid o'r rhyfel yn yr Wcrain.

Dechreuodd y gwaith ar safle Heol Croeso yn 2023. Mae'r safle wedi cael trawsnewidiad sylweddol ers hynny. Mae'r unedau yn gymysgedd o gartrefi sengl a dau lawr i'w defnyddio gan deuluoedd naill ai yn ffoi o'r rhyfel yn yr Wcrain neu sydd eisoes ar restr aros tai'r Cyngor.

Mae angen tai digynsail ac mae'r Fro wedi gweld cynnydd sylweddol yn nifer y ceisiadau digartref yn ystod y ddwy flynedd ddiwethaf. Bydd yr unedau hyn yn un o'r ffyrdd yr ydym yn cefnogi teuluoedd digartref.

Dechreuodd y gwaith ar y safle drwy ddefnyddio Hawliau Datblygu a Ganiateir, fodd bynnag, mae cais cynllunio ar gyfer datblygiad Heol Croeso wedi cael ei gytuno ers hynny gan Bwyllgor Cynllunio'r Cyngor.

Cwestiynau Cyffredin

Pam mae'r Cyngor yn ailgartrefu gwladolion Wcreinaidd?

Mae Llywodraeth Cymru wedi datgan bod Cymru'n 'Genedl Noddfa', gan bwysleisio ei hawydd i helpu i wella bywydau ffoaduriaid a cheiswyr lloches.

Mae'r Cyngor wedi ymrwymo i'r nod hwnnw ac mae ganddo ymrwymiad statudol yn ogystal â moesol, fel sy’n wir am holl Awdurdodau Lleol Cymru, i ddarparu cymorth dyngarol a llety i'r rhai sy'n ffoi rhag y gwrthdaro yn Wcráin.

Mae'r Cyngor yn falch ei fod, ers dechrau'r rhyfel, wedi gwneud ymdrech sylweddol i helpu'r rhai mewn angen. Mae nifer mawr wedi cael llety tymor byr mewn Canolfannau Croeso a gwestai, ac mae cannoedd o drigolion y Fro wedi dangos caredigrwydd aruthrol trwy agor eu cartrefi i faciwîs Wcreinaidd.

Gyda'r rhyfel yn Wcráin yn debygol o barhau am beth amser, mae angen llety mwy addas ar y teuluoedd hyn erbyn hyn. Dyna fydd y cartrefi dros dro yn Llanilltud Fawr yn ei ddarparu.

Pa fath o ddatblygiad yw hwn?

Bydd y safle hwn yn cynnwys 90 uned o lety modiwlaidd dros dro ar gyfer y rhai a fyddai fel arall yn ddigartref a bydd yn debyg i ystad dai preswyl nodweddiadol.

Mae'r unedau wedi'u cynllunio ar gyfer teuluoedd. Bydd cymysgedd o gartrefi un, dwy a phedair ystafell wely.

Mae darparu cartrefi dros dro ar y safle hwn yn unol ag ymrwymiad y Cyngor i gynorthwyo'r rhai sydd wedi dioddef dadleoli gorfodol o ganlyniad i'r gwrthdaro yn yr

Wcrain ac mae hefyd yn adlewyrchu angen brys i gynyddu argaeledd cartrefi ar adeg pan mae prinder tai sylweddol a rhestr aros gynyddol a lefelau cynyddol o ddigartrefedd.

Bydd defnyddio'r safle yn bwysig wrth leddfu'r pwysau ar gyfer tai'r Cyngor a bydd hefyd

yn cynrychioli ateb llawer mwy urddasol na defnyddio llety gwesty dros dro sylweddol drutach a chyfyng.

Nid yw'r unedau hyn yn strwythurau parhaol felly gellir eu symud i leoliad arall yn y dyfodol. Bydd y datblygiad ar Heol Eagleswell yn cael ei gynllunio'n ofalus a'i gyflwyno'n dda.

Pam cafodd hen safle Ysgol Gynradd Eagleswell Road ei ddewis?

Oherwydd ei faint, hen safle Ysgol Eagleswell yw'r unig leoliad sy'n eiddo i Adran Tai'r Cyngor sy'n briodol at y diben hwn. Dyma'r unig safle y gellid ei ddatblygu'n gyflym yn unol â gofynion ariannu ac amserlenni Llywodraeth Cymru ac roedd yn wag.

Defnyddiwyd Hawliau Datblygiad a Ganiateir, sy'n caniatáu datblygu heb angen am ganiatâd cynllunio, i ddechrau'r prosiect hwn. Ystyriwyd bod hynny'n briodol oherwydd yr angen brys i ddarparu cymorth sylweddol ac ystyrlon i'r rhai sy'n dianc o'r rhyfel, rhywbeth y mae'n ofynnol i bob cyngor yng Nghymru ei wneud.

A wnaeth y Cyngor ystyried unrhyw safleoedd eraill?

Ystyriwyd amrywiaeth o safleoedd eraill, gan gynnwys y rhai a oedd yn eiddo i adrannau eraill y Cyngor ac unigolion preifat, ond Eagleswell Road oedd y mwyaf addas.

Mae'r safle yn eiddo i'r Adran Tai, sef y gwasanaeth sy'n gyfrifol am adsefydlu brys. Mae hefyd o faint digonol i fynd i'r afael yn sylweddol ag anghenion llety'r rhai sy'n ffoi rhag y rhyfel yn Wcráin.

Mae Eagleswell Road mewn ardal drefol ac yn agos at wasanaethau cyhoeddus a thrafnidiaeth. Mae gan y safle eisoes gyfleusterau fel cyflenwad dŵr a thrydan a system ddraenio, sy'n golygu y gellir ei ddatblygu'n gyflym.

Pa mor hir bydd hyn yn aros fel llety dros dro?

Gan ei bod yn aneglur pa mor hir y bydd y rhyfel yn yr Wcrain yn para, nid yw'n bosibl dweud yn sicr pa mor hir y bydd angen yr unedau llety. Unwaith y bydd y gwrthdaro wedi dod i ben, nid yw'r amser y gallai gymryd i'r wlad sefydlogi a gwladolion gael eu hail-dalu yn hysbys chwaith.

Mae'r gymeradwyaeth gynllunio hwn wedi'i gyflyru fel y bydd yr unedau yn aros yn eu lle am uchafswm o bum mlynedd cyn bod rhaid eu datgymalu a'u symud i leoliad arall.

Bydd cynllun i ddileu'r unedau i safleoedd amgen hefyd yn cael ei gyflwyno i'r Pwyllgor Cynllunio i'w gymeradwyo.

Wnaethoch chi ystyried yr effaith ar wasanaethau lleol?

Mae'r safle hwn yn cael ei ddyrannu ar gyfer tai preswyl o dan Gynllun Datblygu Lleol y Cyngor. Wrth ei asesu at y diben hwn, ystyriwyd tystiolaeth ynglŷn â chynaliadwyedd gwasanaethau lleol. Yn sgil hyn, mae'r safle wedi cael ei ystyried yn briodol at ddibenion preswyl.

Mae nifer o'r plant fydd yn symud i'r safle eisoes yn mynychu'r ysgol ym Mro Morgannwg. Mae'n debyg y bydd llawer yn dewis aros yn eu hysgol bresennol. Mae xxx o lefydd ysgol ar gael ar hyn o bryd yn ardal Llanilltud sy'n debygol o fod yn fwy na digon i'r teuluoedd hynny sy'n symud i'r Fro.

Cydnabyddir bod pryderon yn Llanilltud Fawr am lefel y gwasanaethau lleol, yn enwedig cyfleusterau iechyd, ac yn hyn o beth bydd sgyrsiau pellach ar reoli effaith y datblygiad yn parhau dros yr wythnosau nesaf pan fydd manylion yr union ofynion ar gyfer addysg a darpariaeth arall yn dod yn amlwg.

A fydd cymorth ar gael i'r meddianwyr?

Mae gan y Cyngor dîm penodol o Weithwyr Cymorth ac Arbenigwyr Rheoli Tenantiaeth a fydd yn gweithio gyda thrigolion Wcreinaidd i'w helpu i gael mynediad i wasanaethau, cymorth a chyfleoedd gwaith.

Sut bydd y cynllun yn cael ei ariannu?

Bydd y cynllun yn cael ei ariannu drwy Gynllun Busnes Tai y Cyngor a chymorth ariannol gan Lywodraeth Cymru.

Cyfanswm cost y datblygiad yw £24 miliwn, a ariennir ar y cyd gan y Cyngor a Llywodraeth

Cymru, gyda llawer o'r swm hwnnw i'w hadennill gan fod yr unedau yn cael eu hailddefnyddio ac mae ganddynt hyd oes 60 mlynedd.

Faint o amser bydd hi'n ei gymryd i gwblhau gwaith ar y safle?

Rydym yn rhagweld y bydd pob un o'r 90 uned yn barod i deuluoedd symud i mewn erbyn diwedd Haf 2024.

Beth fydd yn digwydd i’r safle yn y dyfodol?

Pan na fydd angen y llety brys mwyach bydd yr unedau dros dro yn cael eu symud a bydd y safle ar gael i'w ddatblygu.

Mae'r safle wedi’i ddyrannu ar gyfer datblygu tai yn y Cynllun Datblygu Lleol presennol ac mae unrhyw ddefnydd yn y dyfodol yn debygol o gynnwys datblygiad preswyl.

Cafwyd trafodaeth hefyd â Bwrdd Iechyd Prifysgol Caerdydd a'r Fro ynglŷn â'r defnydd o ran neu'r cyfan o'r safle ar gyfer canolfan iechyd newydd ar gyfer Llanilltud Fawr. Bydd y trafodaethau hyn yn parhau a bydd unrhyw ddatblygiad parhaol o'r safle'n destun ymgynghoriad cyhoeddus.