Yr Wythnos Gyda Liz

19 Gorffennaf 2024

Annwyl gydweithwyr,

Mae Rob Thomas wedi gofyn i mi gymryd dyletswyddau negeseuon penwythnos y dydd Gwener yma tra ei fod yn mwynhau seibiant a enillwyd yn dda.

Roeddwn yn fwy na pharod i dderbyn y gwahoddiad hwnnw gan, ar ôl ymuno â Thîm Arweinyddiaeth Strategol (SLT) y Cyngor yn unig yn ddiweddar, mae'n cynnig cyfle i gyflwyno fy hun i'r rhai nad ydyn nhw'n fy adnabod eisoes.

Mae hefyd yn rhoi cyfle i gyflwyno'r diweddaraf mewn cyfres o erthyglau am y Rhaglen Aillunio a'r Cynllun Corfforaethol newydd, y tro hwn yn canolbwyntio ar Gryfhau Cymunedau.

Fy enw i yw Liz a fi yw'r Cyfarwyddwr Dysgu a Sgiliau newydd, ar ôl cymryd drosodd gan Paula Ham ddiwedd mis Mehefin.

Yn flaenorol, roeddwn yn Bennaeth Anghenion Dysgu Ychwanegol a Lles ar ôl ymuno â'r Cyngor o rôl debyg gyda Llywodraeth Cymru tua blwyddyn yn ôl.

Mae'n bwysig i mi fod tosturi ac empathi yng nghanol popeth rydyn ni'n ei wneud fel sefydliad.

Fel pobl sy'n gweithio i'r Cyngor, rydym yma yn y pen draw i helpu, a chredaf fod dealltwriaeth a gwerthfawrogiad o anghenion, amgylchiadau ac anawsterau posibl unigolyn yn allweddol i gyflawni'r dasg honno'n effeithiol.

Mae hefyd yn bwynt canolog i'r Cynllun Corfforaethol newydd wrth i ni edrych i rymuso pobl ac adeiladu Cymunedau Cryf gyda Dyfodol Disglair.

Bydd y Cynllun Corfforaethol newydd yn nodi sut y bydd y Cyngor yn edrych o 2030 a bydd staff yn cael cyfle i rannu eu barn wrth iddo ddatblygu dros y misoedd nesaf.

Mae'r Rhaglen Aillunio yn esbonio'r newidiadau y mae angen eu gwneud i gyrraedd y pwynt hwnnw ac yn disgrifio ffordd o ailddyfeisio ac ail-archwilio gwasanaethau er mwyn eu darparu orau i gymunedau'r Fro.

Yr wythnos diwethaf cyhoeddodd Nickki Johns ddarn ar Arloesedd Digidol, a ddaeth ar ôl neges gan Rob yn sôn am Gyngor y dyfodol ac un arall gyda Rob a Tom Bowring yn crynhoi sesiwn holi ac ateb staff.

Bydd y Cynllun Corfforaethol newydd yn cael ei ddatblygu yn unol â Deddf Cenedlaethau'r Dyfodol a Lles, deddfwriaeth Llywodraeth Cymru sydd wedi'i chynllunio i wella bywydau pobl yn y tymor byr, canol a'r tymor hir.

Bydd hefyd yn cysylltu'n agos â chwe Amcan Lles y Cyngor.

Mae'r rhain yn dangos y dylai'r Cyngor ganolbwyntio ar: Creu lle gwych i fyw a gweithio; Parchu a dathlu'r amgylchedd; Rhoi dechrau da i bawb mewn bywyd; Cefnogi a diogelu'r rhai sydd angen arnom; Bod y Cyngor gorau y gallwn fod, a; Trwy'r cyfan, mynd i'r afael â thlodi ac anghydraddoldebau.

Bydd Rob, Tom a Lloyd Fisher yn cynnal sesiwn fyw arall ar-lein am 1pm ddydd Iau (Gorffennaf 25) i drafod Amcanion Lles y Cyngor.

Bydd hynny'n cynnwys gwybodaeth am sut y gall staff gymryd rhan yn y gwaith hwn a byddwn yn annog unrhyw un sydd â diddordeb i gofrestru a mynychu.

Bydd cwpl arall o ddarnau ar y Cynllun Corfforaethol a'r Rhaglen Aillunio wedyn yn dilyn yn ystod yr wythnosau cwpl nesaf, gan ganolbwyntio ar Wytnwch Economaidd a'r camau nesaf.

Ond cyn hynny, roeddwn am gyflwyno'r thema Cryfhau Cymunedau, un o bump sy'n ffurfio'r Rhaglen Aillunio, a'r lleill yw: Arloesi Digidol, Y Model Gweithredu Targed, Trawsnewid Gwasanaeth a Gwydnwch Economaidd.

Mae'n disgrifio dull partneriaeth o ddarparu gwasanaethau lle mae'r Cyngor yn gweithio ochr yn ochr â'r sector gwirfoddol, sefydliadau trydydd parti a chynghorau tref a chymuned i wneud gwahaniaeth gwirioneddol ar lefel leol.

Rydym am fynd i'r afael â materion fel amddifadedd ac ansicrwydd bwyd a gwneud cymunedau yn fwy gwydn a hunan-ddibynnol.

Gellir cyflawni hynny drwy gydweithio, defnydd gofalus o ddata a mewnwelediadau, drwy ddatganoli gwasanaethau a gwneud penderfyniadau.

Mae llawer o enghreifftiau da o'r dull hwn yn llwyddiannus o fewn Dysgu a Sgiliau, yn fwyaf nodedig efallai yn Ysgol Gynradd Cadoxton.

Pan sylwodd Cynradd Cadoxton fod rhai teuluoedd yn ei chael hi'n anodd fforddio digon i fwyta, dechreuodd y Pennaeth Janet Hayward a'i staff siop fwyd “talu fel y teimlwch” yn y ganolfan gymunedol ynghlwm wrth yr ysgol.

Roedd y siop yn gwerthu rhoddion gan yr elusen FareShare, sy'n ailddosbarthu cyflenwadau dros ben o'r diwydiant bwyd, ac archfarchnadoedd lleol.

Roedd mor llwyddiannus, roedd angen lle mwy felly codwyd arian i brynu a throsi cynhwysydd llongau yn siop ar dir yr ysgol, a elwir yn Cornel Cadog.

Yna agorodd siop arall ar dir Cynradd Oakfield ac Ysgol Gwaun y Nant, sydd wedi'u lleoli wrth ymyl ei gilydd.
Pan darodd y coronafeirws roedd rhaid atal y prosiect wrth i ymdrechion yr ysgolion fynd wedyn i ddanfon parseli bwyd i deuluoedd disgyblion.

Ond ymhen amser agorodd y siop cynhwysydd cludo wedi'i drosi o'r diwedd gyda chymorth grant gan Sefydliad Waterloo.
Mae ar agor cyn ac ar ôl yr ysgol bedwar diwrnod yr wythnos, wedi'i staffio gan wirfoddolwyr.

Mae Cynradd Cadoxton hefyd wedi sefydlu golchdy cymunedol, sy'n gweithredu ar sail debyg, ac wedi lansio prosiectau arloesol eraill i ddysgu disgyblion a'r gymuned am fwyta'n iach ac aros yn egnïol.

Mae'r gwaith hwn wedi gosod y sylfaen ar gyfer prosiect Cymunedau Llewyrchus Pencoedtre, gyda chefnogaeth ehangach a gynigir i ysgolion yng Nghymuned Dysgu Pencoedtre, sy'n cynnwys ysgolion cynradd Holton, Colcot a Jenner Park, yn ogystal â Cadoxton ac Oakfield, ac Uwchradd Pencoedtre.

Mae staff y Cyngor yn gweithio mewn partneriaeth â'r ysgolion a chydweithwyr o'r Bwrdd Gwasanaethau Cyhoeddus (BGC) - sy'n cynnwys y Cyngor, Bwrdd Iechyd Prifysgol Caerdydd a'r Fro, Gwasanaeth Tân ac Achub De Cymru, Cyfoeth Naturiol Cymru a phartneriaid eraill - i wella bywydau preswylwyr yn y lleoliad hwn.

Darperir gwasanaethau fel tai, budd-daliadau, cyngor ariannol, datblygu cymunedol, chwaraeon a chwarae ar y cyd â chydweithwyr iechyd i ymuno â gwasanaethau a chynnig cymorth cynhwysfawr gyffredinol.

Mae hwn yn ddarluniad perffaith o'r llwyddiant y gellir ei gyflawni gan wasanaethau'r Cyngor yn gweithio mewn partneriaeth ag ystod o sefydliadau eraill mewn maes penodol.

Wrth siarad am y BGC, mae un o'i brosiectau eraill yn golygu cydweithio â sefydliadau cymunedol ac aelodau'r cyhoedd i helpu i wneud y Fro yn lle gwell fyth i dyfu'n hŷn.

Fel rhan o'r Rhwydwaith Cyfeillgar i Oedran, mae am i'r Fro fod yn lle cadarnhaol i bobl hŷn fyw a gweithio.

Mae Rhwydwaith y Fro Cyfeillgar i Oedran yn gofyn am adborth ar Gynllun Gweithredu Fro Cyfeillgar i Oedran (2025 — 2028) felly mae wedi lansio arolwg sy'n rhedeg tan ddydd Sul, Awst 11.

Ym mis Hydref 2023, daeth Bro Morgannwg y bedwaredd ardal Awdurdod Lleol yng Nghymru i gael Statws Cyfeillgar i Oedran gan Sefydliad Iechyd y Byd.

Mae hyn yn cydnabod ymrwymiad difrifol partneriaid a phobl hŷn wrth weithio gyda'i gilydd i sicrhau bod y Fro yn fan lle caiff pobl o bob oed eu cefnogi i fyw ac heneiddio'n dda, yn enwedig y rhai 50 oed a throsodd.

Datblygu Cynllun Gweithredu Cyfeillgar i Oedran yw'r cam nesaf ar gyfer Rhwydwaith y Fro Cyfeillgar i Oedran, sy'n cynnwys cynrychiolwyr BGC, sefydliadau'r trydydd sector, grwpiau cymunedol, a phobl hŷn.

Mae'r Cynllun drafft yn nodi'r meysydd ffocws ar gyfer y tair blynedd nesaf yn unol â'r Siarter Cyfeillgar i Oedran sy'n canolbwyntio ar wyth maes allweddol: trafnidiaeth, tai, gwasanaethau iechyd, parch a chynhwysiant cymdeithasol.

Mae copïau papur o'r arolwg ar gael mewn lleoliadau cymunedol gan gynnwys llyfrgelloedd y Barri, Penarth a'r Bont-faen.

Mae'r rhwydwaith hefyd yn cynnal cyfres o Sesiynau Adborth Cymunedol ar draws y sir i roi cyfle i drigolion rannu eu meddyliau wyneb yn wyneb.

Mae'r rhain fel a ganlyn:

• Canolfan Gymunedol Murchfield rhwng 2pm a 4pm ddydd Gwener, Gorffennaf 19.

• Llyfrgell Gymunedol y Rhws a Chanolfan Gweithgareddau rhwng 10am a 12 hanner dydd ddydd Mawrth, Gorffennaf 23.

• Llyfrgell y Bont-faen rhwng 2pm a 4pm ddydd Mercher, Gorffennaf 24.

• Caffi Cymunedol Belle Vue rhwng 12.30pm a 2.30pm ddydd Iau, Gorffennaf 25.

• Llyfrgell Gymunedol Dinas Powys rhwng 10.30am a 2.30pm ddydd Mawrth, Gorffennaf 30.

Fel arall, gellir cwblhau'r arolwg ar-lein neu drwy ffonio 01446 700111.Yn ddiweddar, gwahoddwyd trigolion Crawshay Court i Warchodfa Natur Dow Corning i fwynhau'r gofod a gwella eu sgiliau digidol.

Daeth hynny ar ôl i Arweinydd Gwerth yn y Fro, Lianne Young a'r Swyddog Buddsoddi Cymunedol Mark Ellis, helpu i sefydlu grŵp gwirfoddolwyr yn y cymhleth tai.

Wedi'i ariannu gan Fwrdd Iechyd Prifysgol Caerdydd a'r Fro a Llywodraeth Cymru, mae Gwerth yn y Fro yn cynnig cyfle i drigolion ddatblygu sgiliau ac yn rhoi cyfle i bobl ennill gwobrau am roi eu hamser i helpu gyda phrosiectau cymunedol. Fe'i cyflenwir gan Gartrefi Vale, gwasanaeth tenantiaid tai y Cyngor.

Ar ôl cyrraedd, siaradodd Rheolwr y Gronfa, Catherine, gyda'r grŵp am y lleoliad a sut mae'n profi i fod yn amgylchedd perffaith i lawer o bryfed, adar a mamaliaid gan gynnwys glöynnod byw, mwydod araf, draenogod a tarw tarw.

Rhoddwyd pedomedr i bob preswylydd a rhoddwyd benthyg Ipad, llechen, camera, atodiadau lens ffôn ac ysbienddrych i archwilio eu hamgylchedd newydd.

Wedi hynny aeth y grŵp yn ôl i'r gyfrinfa i ymchwilio ymhellach a siarad am yr hyn roedden nhw wedi'i weld.

Nesaf bydd y trigolion yn cyflwyno sioe sleidiau yn rhannu'r hyn a welsant ar y diwrnod.

Yn ddiweddar, dathlodd Llynu gyda'r Rheolwr Cymorth Digidol, TGCh a Data, Sean Granville lwyddiant mawr ar ôl ennill gradd o'r radd flaenaf mewn Gwyddor Data.

Cwblhaodd Sean y cwrs ar sail rhyddhau diwrnod gyda chefnogaeth yr Adran Dysgu a Sgiliau.

Roedd un o'r prosiectau a ddefnyddiwyd yn ei draethawd hir yn canolbwyntio ar greu adroddiadau data ar bresenoldeb disgyblion, maes sydd â'r potensial i fod o fudd sylweddol i'r Cyngor.

Mae hyn hefyd yn cyd-fynd ag elfen Arloesi Digidol y Rhaglen Aillunio a eglurwyd gan Nickki yn ddiweddar.

Da iawn Sean - llongyfarchiadau ar eich cyflawniad.

Mae amrywiaeth o gyfleoedd datblygu ar agor i staff, ac mae llawer ohonynt yn cynnig trefniant hyblyg. Mae mwy o wybodaeth ar gael ar Staffnet.

Yn nesaf, ffarwel trist fel yr wythnos hon yw olaf Ve Van de Voorde yn y Cyngor.

Ar ôl 23 mlynedd, mae'r Swyddog Datblygu Ieuenctid yn gadael am swydd newydd gyda Heddlu De Cymru.

Mae Ve wedi bod yn rhan annatod o'r Gwasanaeth Ieuenctid am y 23 mlynedd diwethaf, gan ddechrau ei thaith gyda ffocws sylfaenol ar gyfranogiad.

Dros amser mae'r rôl honno wedi ehangu'n sylweddol, ac mae ei chyfraniadau wedi bod yn amhrisiadwy ar draws ystod eang o weithgareddau a rhaglenni.

Chwaraeodd Ve ran hanfodol wrth sicrhau bod lleisiau pobl ifanc yn cael eu clywed a'u cynnwys mewn prosesau gwneud penderfyniadau, boed hynny drwy lywodraeth leol, annog llais disgyblion ar draws ysgolion y Fro, neu fentrau ledled Cymru.

Cysegrodd amser i raglen Gwobr Dug Caeredin, gan fentora pobl ifanc di-ri a'u helpu i gyflawni eu gwobrau.

Roedd ei harweiniad yn ganolog wrth annog arweinyddiaeth a deall bod “gwytnwch” weithiau'n golygu goroesi taith wersylla penwythnos yn y glaw!

Roedd Ve yn cymryd rhan weithredol wrth drefnu a goruchwylio mentrau gefeillio. Helpodd pobl ifanc i gymryd rhan mewn rhaglenni cyfnewid diwylliannol, gan ehangu eu gorwelion a hyrwyddo dealltwriaeth a chyfeillgarwch rhyngwladol.

Ymestynnodd hyn at gefnogi gwaith pwyllgor Gefeillio'r Dref a bod yn aelod rheolaidd o'r ymweliadau proffesiynol hyn.

Daeth gwaith Ve mewn gwaith ieuenctid ar wahân â'r Gwasanaeth Ieuenctid yn uniongyrchol i'r cymunedau, gan ymgysylltu â phobl ifanc yn eu hamgylcheddau eu hunain.

Helpodd ei hymdrechion i gyrraedd y rhai nad oedd efallai wedi ymgysylltu â'r Gwasanaeth Ieuenctid fel arall, gan ddarparu cefnogaeth a meithrin ymddiriedaeth o fewn y gymuned.

Chwaraeodd Ve ran allweddol wrth oruchwylio cymorth lles, gan sicrhau bod iechyd meddwl ac emosiynol pobl ifanc yn cael ei flaenoriaethu.
Roedd ei mentrau yn cynnwys gweithdai, cymorth un-i-un, a chreu mannau diogel i bobl ifanc fynegi eu hunain.

Mae Ve yn enwog am ei llygad craff am fanylion ac ymrwymiad i sicrhau ansawdd.

Sicrhaodd yn gyson bod yr holl raglenni a gweithgareddau'n bodloni safonau uchel ac roedd yn chwarae rhan flaenllaw wrth fynd â'r Gwasanaeth Ieuenctid trwy ei Marc Ansawdd a'i arolygiad diweddar gan Estyn.

Mae presenoldeb ac ymroddiad Ve wedi gadael effaith barhaol ar bobl ifanc a'i chydweithwyr drwy ei gallu i gysylltu, ysbrydoli a darparu cefnogaeth ddiysgog.

Bydd colled fawr ar Ve gan yr holl bobl ifanc a staff, y Gyfarwyddiaeth Dysgu a Sgiliau a'r Cyngor yn ei chyfanrwydd.
Diolch am eich ymdrechion, Ve a phob lwc yn eich rôl nesaf.

Yn olaf, roeddwn i eisiau dymuno cwpl o ddiwrnodau i ffwrdd ymlaciol a phleserus i bawb.

Diolch yn fawr iawn am eich ymdrechion yr wythnos hon — SLT a dwi'n eu gwerthfawrogi'n fawr.

Cael penwythnos gwych,

Liz