Mae cam cyntaf gwaharddiad Llywodraeth Cymru ar blastig untro bellach ar waith

15 Tachwedd 2023

Ym mis Rhagfyr 2022, bu Cymru yn arloesol drwy fod y wlad gyntaf yn y DU i ddeddfu yn erbyn rhestr fanwl o blastigau untro pan gymeradwyodd y Senedd ddeddfwriaeth i wahardd gwerthu cynhyrchion untro diangen i ddefnyddwyr.

Daw hyn i rym ddydd Llun, 30 Hydref pan fydd yr eitemau canlynol yn cael eu gwahardd rhag eu gwerthu ledled y wlad:

• Platiau plastig untro
• Cwpanau plastig untro
• Troellwyr diodydd plastig untro  
• Cwpanau wedi'u gwneud o bolystyren allwthiedig ymestynedig neu ewynnog
• Cynwysyddion bwyd tecawê wedi'u gwneud o polystyren allwthiedig ymestynedig neu ewynnog
• Ffyn balŵn plastig untro
• Ffyn cotwm coesyn plastig untro
• Gwellt yfed plastig untro 

Mae'r gyfraith newydd yn gam allweddol o ran lleihau llif gwastraff plastig niweidiol i amgylchedd Cymru ac mae'n cael ei chyflwyno yn dilyn ymgynghoriad â'r cyhoedd a rhanddeiliaid eraill.

Bydd yn rhoi'r pŵer i awdurdodau lleol orfodi'r drosedd o gyflenwi neu gynnig cyflenwi'r eitemau hyn sy'n aml yn creu sbwriel - hyd yn oed pan fyddant yn rhad ac am ddim.

Bydd ail gam y gwaharddiad yn cynnwys bagiau plastig untro, caeadau polystyren ar gyfer cwpanau a chynwysyddion bwyd a chynhyrchion wedi'u gwneud o blastig ocso-ddiraddadwy. Bydd hyn yn dod i rym cyn diwedd tymor y Senedd.